Rất nhiều người có một thói quen tưởng như rất “chuẩn”: mỗi tuần đánh xi một lần cho giày luôn bóng.
Nhìn bề ngoài, điều này có vẻ hợp lý.
Giày sạch, bóng, chỉn chu.
Và nếu có xuống thì… chắc do da không tốt.
Nhưng thực tế, đánh xi sáp đều đặn mỗi tuần lại là một trong những lý do phổ biến nhất khiến giày da xuống nhanh, đặc biệt với những đôi giày đi thường xuyên.
Có ba lý do chính:
- Tâm lý sợ giày xỉn: thấy giày kém bóng là không yên tâm
- Nhầm lẫn vai trò của xi sáp: coi xi sáp là bước chăm bắt buộc
- Thói quen truyền miệng: “giày da là phải đánh xi thường xuyên”
Vấn đề là: xi sáp không được sinh ra để dùng theo chu kỳ cố định, mà để dùng theo tình trạng của giày.
2.1. Lớp sáp tích tụ khiến bề mặt “dày mặt”
Mỗi lần đánh xi sáp, dù bạn đánh mỏng đến đâu, vẫn có một lượng sáp và cặn màu ở lại trên bề mặt da.
Khi đánh tuần này qua tuần khác mà không làm sạch nền:
- lớp sáp cũ không biến mất
- lớp mới tiếp tục chồng lên
- bề mặt da ngày càng dày và đục
Ban đầu, giày vẫn bóng.
Nhưng chỉ sau một thời gian, bạn sẽ thấy:
- bóng không còn trong
- bề mặt “bệt”
- nhìn già hơn dù chăm đều
Xi sáp có nhiệm vụ:
- bảo vệ nhẹ
- tăng độ bóng
- khóa bề mặt
Nó không có nhiệm vụ dưỡng sâu.
Khi bạn đánh xi sáp liên tục:
- da bên trong vẫn thiếu dưỡng
- lớp ngoài thì ngày càng cứng
- nếp gập phải chịu lực gập trên một bề mặt kém đàn hồi
Kết quả là:
- nếp gập cứng hơn
- dễ xuất hiện vệt trắng/xám
- lớp xi nứt trước, rồi kéo theo da yếu dần
Một nghịch lý rất hay gặp: càng đánh xi thường xuyên → giày càng nhanh xỉn.
Lý do là:
- lớp sáp dày rất dễ bám bụi
- bụi bám vào sáp làm bề mặt xám đi
- bạn lại phải đánh xi tiếp để “kéo bóng”
Và thế là một vòng lặp: xỉn → đánh → xỉn nhanh hơn → đánh nhiều hơn
Giày không có thời gian “thở”.
Nếp gập là nơi da phải:
- co giãn liên tục
- chịu lực lớn nhất
Khi đánh xi sáp mỗi tuần:
- lớp phủ ngày càng cứng
- độ đàn hồi giảm
- nếp gập sâu và rõ hơn theo thời gian
Nhiều người nghĩ:
“Giày mình đi nhiều nên nhăn.”
Nhưng thực tế, nhiều đôi giày nhăn xấu vì bị phủ sáp quá dày trong thời gian dài.
Xi sáp không xấu, nếu dùng đúng lúc.
Bạn nên dùng xi sáp khi:
- cần chỉnh màu nhẹ
- cần hoàn thiện cho dịp đặc biệt
- muốn tăng độ bóng tạm thời
- bề mặt da đang ổn định, đã được dưỡng tốt
Xi sáp không nên dùng:
- theo lịch cố định
- để “chữa” tình trạng da khô
- khi giày đang bẩn hoặc bí mặt
Một cách tiếp cận bền hơn là:
- Sau mỗi lần đi: chải bụi khô, để giày nghỉ
- Định kỳ: dùng xi kem hoặc dưỡng để nuôi da
- Xi sáp: chỉ dùng khi thật sự cần hoàn thiện
Với nhiều đôi giày:
- giảm tần suất xi sáp
- tăng tần suất chăm nền
chỉ sau vài tuần là thấy giày ổn định hơn rõ rệt.
Nếu giày của bạn có các dấu hiệu sau, rất có thể đang dùng xi sáp quá thường xuyên:
- bóng nhanh xỉn
- bề mặt đục, không trong
- nếp gập cứng và rõ
- đánh thêm xi không cải thiện nhiều
Đây không phải lúc để đổi xi, mà là lúc đổi cách chăm.
Giày da bền không nhờ vào việc đánh xi đều đặn, mà nhờ vào việc nuôi da đúng nhịp.
Xi sáp giống như bước trang điểm cuối: làm đúng lúc thì đẹp, làm quá tay thì nặng nề.
Khi bạn bớt đánh xi sáp đi một chút, và dành sự quan tâm cho nền da nhiều hơn, đôi giày sẽ cho bạn thấy một điều rất rõ:
càng chăm giản dị, giày càng đi bền và đẹp lâu hơn
